قالیچه دستباف سایز ‏ذرع و نیم‏ طرح ‏ترنج و پرنده‏ بیرجند‏

تولید قالی و قالیچه از گذشته تاکنون یکی از هنر- صنعت‌های مهم در ایران بوده است. برای بافت قالی بر روی دارهای مستطیل شکل فلزی یا چوبی، نخ‌های پشمی، پنبه‌ای یا ابریشمی را به صورت تارهای عمودی و با نظم خاصی سوار می‌کنند. سپس بافنده با کمک نقشه یا به صورت ذهنی گره زدن با نخ‌هایی از جنس پنبه، ابریشم یا پشم را شروع می‌کند. یک، دو یا سه نخ محکم به صورت افقی بعد از هر ردیف گره بر روی تارها کوبیده می‌شود که به آن پود می‌گویند. این عمل با شانه‌ای فلزی به نام دفتین صورت می‌گیرد. نوع دار (افقی یا عمودی بودن آن)، نوع نخ مورد استفاده در تار، پود و پرز فرش، تعداد پودها، تراکم تارها، نوع نقشه، رنگ و طرح قالی، تکنیک گره زدن در هر منطقه‌ای از ایران با مناطق دیگر متفاوت است. به عنوان مثال در مناطق روستایی و عشایری بیشتر از نقوش ذهنی‌باف و هندسی با رنگ‌های زنده استفاده می‌شود و در مناطق شهری طرح‌های گردان با رنگ‌های ملایم و روشن رایج است. شناسایی این موارد نیاز به مهارت و دقت کارشناسانه دارد.