وارثان شهر سوخته

به یاد یکی از مادران بزرگ هنر سرزمین سیستان و بلوچستان؛ "زنده یاد مریم ارباب" . آخرین بازمانده سفالگران سنتی شهر تاریخی فنوج که به سبک سفال های هفت هزار ساله شهر سوخته بدون چرخ سفالگری میکرد. . فنوج، شهری در جنوب استان سیستان و بلوچستان است؛ جایی که نخل و کوه و خاک دست مایه‌های هنرهایی شده اند که از وارثانش مریم ارباب، همان پیرزن نزدیک به ۹۰ ساله بود. . در کنار شهرت سفال دست‌ساز کلپورگان که در ویدیو های آینده در موردش صحبت میکنیم، مریم ارباب چندین کیلومتر آن‌سوتر در فنوج، تقریبا به همان شیوه اما مهجورتر به تنهایی در گوشه حیاط خانه اش سفال می‌ساخت. . سفال‌های دست‌ساز بلوچستان بدون لعاب هستند و با رنگ‌‌های طبیعی و نقوشی الهام گرفته از طبیعت که در طول تاریخ تقریبا دست‌نخورده مانده‌اند نقاشی می‌شوند. زنان سفالگر بلوچستان، موزه‌های زنده‌ای هستند که می‌توان ساعت‌ها آنها را به تماشا نشست و در آخر ظرفی را از آنها تحویل گرفت که انگار از اعماق خاک هزاران ساله کاوش شده است. . زنان بلوچ صاحبان بلامنازع سفال دست ساز هستند و مریم تنها بازمانده‌ از تاریخ سفال‌های دست‌ساز فنوج بود. . دستانش روایت زنده تاریخ سفال پیش از ابداع چرخ سفالگری بودند. . می‌گفت در کودکی در کنار مادر و خواهران بزرگ‌ترش سفالگری را در لابلای بازی‌های کودکانه آغاز کرده. . حدود دو سال پیش از درگذشتش، در سفر بلوچستان به دیدارش رفتیم که چکیده این دیدار را برایتان روایت کرده ایم. . داستان زندگی و هنرش در کمتر از یکسال پیش در دیماه نود و هشت، در هیاهوی سیل و در سکوت به پایان رسید.