ساک دستی‎ ‎‎قلمکار ‎‎‎زرشکی‎ طرح بته جقه ‎‎ ‎‎

قلمکاری نوعی تکنیک چاپ دستی بر روی پارچه است که تولید آن بیشتر در اصفهان رایج می باشد. قلمکاری به شیوه امروزی از دوره صفویه رونق گرفت. در آن دوران هنرمندان اصفهانی با استفاده از مُهره های چوبی حکاکی شده بر روی پارچه نقوشی ایجاد می‌کردند که در آن زمان شیوه ای نوین بود. البته پیش از آن نیز چاپ قلمکار همواره رواج داشته ولی سبک تولید آن از زمان صفویه تغییرات محسوسی داشته است. امروزه تولید پارچه های پر نقش و نگار به روش چاپ قلمکار با کلیشه های چوبی در اصفهان بسیار رواج دارد. قالب سازان با چوب های سفت و سختی مانند چوب درخت گلابی مُهرهای چوبی با نگاره های متنوعی می سازند. این نگاره ها اغلب نقوش گیاهی و حیوانی دارند. پس از ساختن مُهر نوبت به آماده‌سازی رنگ می‌رسد که بعضاً از مواد طبیعی و گیاهی از مواد شیمیایی به دست می آیند. رنگ را در آب حل کرده و روی سطح بالشتک مانندی پخش می کنند. این عمل به این خاطر است که رنگ به صورت یکنواخت روی مُهرها قرار گیرد و در موقع اجرای کار حالت کمرنگ و پررنگ در سطح پارچه ایجاد نشود. مُهر در دست هنرمند قرار می‌گیرد و با برخورد به سطح بالشتک به رنگ آغشته می‌شود و با ضربه ای محکم و سریع بر روی سطح پارچه کوبیده می شود این حرکت ضربه زیادی بر دست و مچ خالق اثر وارد می‌کند، به همین دلیل آن ها مچ دست خود را محکم با پارچه می‌بندند و این کار همیشه توسط مردان انجام می‌شود.در سطح پارچه های پرنقش ممکن است بیش از 10 مهر با نقوش مختلف و رنگهای متفاوت استفاده شود پس از خشک شدن رنگ نوبت به فرآیند تثبیت آن می رسد. در این مرحله پارچه های منقوش را در پاتیل های بزرگ در معرض حرارت با بخار آب جوش قرار داده و پس از آن در حوضچه‌های آب قرار می دهند تا رنگ اضافه از پارچه ها خارج شود. در گذشته این مرحله در پایین‌دست رودخانه زاینده‌رود انجام می شده است. برای مواردی که زمینه کار بنا به درخواست مشتری قرار است به رنگ کرمی یا نخودی در بیاید دوباره پارچه در پاتیل آب جوش قرار گرفته و با پوست گردو و یا روناس رنگرزی می‌شود.

 اگر این مراحل به درستی انجام پذیرد پارچه قلمکار ثبات بسیار بالایی خواهد شد و به هیچ وجه در معرض شستشو و نورکمرنگ یا بی‌رنگ نخواهد شد. بهتر است پارچه قلمکار با آب سرد یا در دمای 30 درجه سانتیگراد و مایع لباسشویی شسته شود.اتو کشی با درجات حرارت بالا تأثیری در رنگ و دوام آن نخواهد داشت